خط اخم (که همچنین خطوط گلابلار نامیده میشود)، خطوط عمودی هستند که هنگام اخم کردن به دلیل انقباض و حرکت عضله صورت به نام عضله هرمی بینی (Procerus) و عضله چین دهنده ابرو (Corrugators) بین ابروها و بینی شکل می‌گیرند.
این عضلات در نزدیکی قسمت فوقانی بینی و پایین پیشانی قرار دارند و مسئول ایجاد حالات متعدد صورت هستند. هنگامی که جوان هستیم، این خطوط سطحی هستند و پس از رفع اخم، ناپدید می‌شوند. با این حال، به دلیل بالا رفتن سن و عوامل دیگر، خطوط اخم عمیق‌تر شده و حتی هنگامی که شخص اخم نمی‌کند قابل مشاهده خواهند بود و تأثیر نادرست از عصبانی بودن او را به دیگران نشان می‌دهد.
چرا خط اخم ایجاد میشود؟
خط اخم به عنوان بخشی از روند بالا رفتن سن در صورت ظاهر میشود، گرچه عوامل خاصی وجود دارد که می‌تواند شروع بروز این خطوط را به تعویق بیاندازد و ظاهر این خطوط را کمتر نشان دهد.
حالات صورت بسیار فعال
دلایل بسیاری وجود دارد که خط اخم ایجاد میشود و با گذشت زمان بیشتر قابل مشاهده خواهد بود. ما حالات صورت را در دوران کودکی و از اطرافیان خود یاد می‌گیریم که شامل والدین ما هستند. به عنوان یک بزرگسال، این حالات را ادامه می‌دهیم که نشان دهنده احساساتی مانند خشم یا ناخوشنودی است. همچنین ممکن است هنگام خمیازه کشیدن یا در هم کشیدن چهره، اخم کنیم. فعالیت بیش از حد در عضلات اخم با گذشت زمان، منجر به ایجاد خط اخم میشود و می‌تواند ظاهر دائمی عصبانی در صورت بوجود آورد.
افرادی که از روی عادت بیش از حد اخم می‌کنند یا افرادی که حالات چهره زیادی نشان می‌دهند، به آسانی دچار خط اخم می‌شوند. بهترین راه جهت تجسم ایجاد خط اخم، این است که پوست خود را مانند یک تکه پارچه در نظر بگیرید. با گذشت زمان، این پارچه از حالت ارتجاعی و غیرقابل چروک مانند پارچه‌ای کشسان، به پارچه‌ای نازک مانند یک پارچه کتان تبدیل میشود.
پیری زودرس
پروتئین‌های پوست مانند کلاژن و الاستین یکی از عوامل مهم جهت حفظ ظاهر و حس جوانی و سالم پوست هستند. همچنان که سن افزایش می‌یابد، سرعتی که این پروتئین‌ها در پوست ما بازسازی می‌شوند، کاهش یافته و همچنان که پوست کشسانی خود را از دست می‌دهد، انعطاف‌پذیری و سازش‌پذیری آن از بین می‌رود. این مسئله احتمال عمیق شدن خط اخم را افزایش داده و روی پوست قابل مشاهده خواهد بود.
سیگار کشیدن
پوست سالم همیشه بازسازی میشود. هنگامی که کلاژن قدیمی شکسته شده و از بین می‌رود، کلاژن تازه تولید شده و در جای خود قرار می‌گیرد. محققان دریافتند که مصرف محصولات دخانی منجر به کاهش تولید کلاژن خواهد شد. کمبود کلاژن تازه، ایجاد چین و چروک را در پی خواهد داشت. این مشکل به دلیل کاهش منابع خونی ناشی از سیگار کشیدن، ایجاد میشود.
روش‌های درمانی
روش‌های مختلفی برای درمان خط اخم وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
بوتاکس
بوتاکس می‌تواند حرکت عضلات اخم را کاهش دهد که در نتیجه خط اخم در زمانی که اخم می‌کنید، برطرف شده یا کاهش می‌یابد. همچنین از عمیق‌تر شدن چین و چروک جلوگیری می‌کند.
بوتاکس چیست؟
سم بوتولینوم که معمولاً به نام بوتاکس شناخته میشود، اولین محصول شناخته شده از برند سم بوتولینوم است که پروتئین تولیدی از باکتری بوتولینوم کلستریدیوم است. این ماده با انسداد موقت تکانه‌های عصبی در عضلاتی که به آنها بوتاکس تزریق میشود، این عضلات را شل می‌کند. اینکار فعالیت عضلاتی را که باعث ایجاد چین و چروک می‌شوند، کاهش می‌دهد.
تأثیرات زیبایی سم بوتولینوم در اوایل سال 1989 ثبت شد و در سال 2002 توسط سازمان غذا و دارو تائید شد. اکنون این ماده به‌طور مداوم توسط بسیاری از زنان و مردان بکار گرفته میشود، زیرا این ماده سازگاری بیشتری با بدن داشته و ظاهر طبیعی‌تری نسبت به انواع روش‌های درمانی پیشین مانند جراحی پلاستیک ایجاد می‌کند.
روند درمانی بوتاکس چگونه است؟
قبل از درمان: یک دوره مشاوره پزشکی کامل انجام میشود تا تائید کند که شخص برای این درمان مناسب است. پزشک ممکن است توانایی شخص در حرکت عضلات خاص جهت تعیین محل، اندازه و کاربرد عضلاتی که چین و چروک را ایجاد می‌کنند، بررسی کند. نتایج دلخواه مورد بحث قرار گرفته و طرح درمان ایجاد میشود.
درمان: نیازی به بی‌حسی نیست. گرچه پزشک ممکن است ترجیح دهد که با کیسه یخ یا کرم بی‌حس کننده، موضع را بی‌حس کند. درد در طول درمان بسیار کم و خفیف است. چندین تزریق کوچک بوتاکس به‌طور مستقیم به عضلاتی که چین و چروک قابل مشاهده ایجاد می‌کنند، اعمال میشود. تکمیل درمان حدود 15 دقیقه طول می‌کشد.
پس از درمان: از لمس کردن، ماساژ دادن یا استفاده از مواد آرایشی یا کرم در ناحیه تزریق تا 6 ساعت خودداری کنید. اینکار خطر عفونت را کاهش می‌دهد. قبل از شروع درمان، تمام دستورالعمل‌های پس از تزریق توسط پزشک به شما ارائه میشود. نتایج درمان موقتی است و حدود 4 – 6 ماه دوام دارد.
آیا شما کاندیدای مناسبی برای بوتاکس هستید؟
فقط شما و پزشک می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا درمان برای شما مناسب است. در طول مشاوره، پزشک متخصص زیبایی سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و اطمینان حاصل می‌کند که این درمان برای شما مناسب باشد. حتماً درباره تمام مشکلات پزشکی خود با پزشک صحبت کنید که شامل:
- بیماری‌هایی که بر عضلات و عصب‌ها اثر می‌گذارد، مانند میاستنی گراویس یا سندروم اتون لمبرت
- حساسیت به محصولات سم بوتولینوم
- هر دارویی که در حال حاضر مصرف می‌کنید
- هر جراحی صورت یا تصمیم به جراحی در آینده
- در صورتی که باردار هستید یا تصمیم به بارداری دارید. همچنین اگر در دوران شیردهی به کودک هستید.
عوارض جانبی بوتاکس
عوارض جانبی مرتبط به تزریق بسیار خفیف و موقتی است که شامل قرمزی، ورم و کبودی، سردرد و علائمی شبیه به آنفولانزا است. با خودداری از مالش یا ماساژ نواحی درمان تا 4 ساعت، می‌توان به آسانی از پخش شدن بوتاکس به عضلات اطراف پیشگیری کرد تا از شل شدن عضلات اطراف جلوگیری کند، زیرا دارو می‌تواند با گسترش به این نواحی، عدم تقارن یا افتادگی پلک به‌طور موقت ایجاد کند.
تزریق ژل
تزریق ژل را می‌توان برای برجسته کردن فرو رفتگی‌های ناشی از خط اخم بکار گرفت. اگر هنگامی که اخم نمی‌کنید، خط اخم قابل مشاهده است، تزریق ژل می‌تواند بهترین راه‌حل باشد.
تزریق ژل چیست؟
تزریق ژل محصولی است که به‌طور مداوم برای ترمیم جای زخم، خطوط و فرو رفتگی‌ها و دیگر مشکلات پوست بکار می‌رود. آنها نوعی بافت نرم هستند که برای تزریق به پوست با هدف بهبود ظاهر آن طراحی شده‌اند. به‌طور کلی، آنها از چندین نوع ماده ترکیبی، مصنوعی و طبیعی ساخته شده‌اند و براساس سطح کاربرد آن، در چندین قالب دسته بندی می‌شوند.
متداول‌ترین کاربرد ژل یک ژل موقت به نام هیالورونیک اسید است.
چه نوع تزریق ژل برای درمان بکار می‌رود؟
هیالورونیک اسید یکی از تطبیق‌پذیرترین و شگفت‌انگیزترین مواد است. این ماده در سرتاسر بدن و همچنین در بیشتر اندام‌های موجودات زنده، یافت میشود. این ماده عملکردهای زیادی دارد که شامل ایجاد کشسانی در پوست و افزایش حجم به پوست جهت جوانسازی آن است. درما فیلر تشکیل یافته از ژل استریل حاوی هیالورونیک اسید غیرحیوانی دارای پیوند عرضی است و در آزمایشگاه تولید میشود. آنها حاوی هیچ دی ان ای انسانی یا حیوانی نیستند و بی‌خطرترین نوع از تمام فیلرهای موجود در بازار است، زیرا تنها نوع فیلری است که برگشت‌پذیر است. این محصول تائید سازمان غذا و دارو را دارد.
روند درمان تزریق ژل چگونه است؟
قبل از درمان: یک بی‌حسی موضعی به مدت 15 – 30 دقیقه قبل از درمان بکار گرفته میشود تا آن ناحیه بی‌حس شود.
روند درمان: فیلر در محل دقیق در پوست تزریق میشود. پزشک سپس آن ناحیه را ماساژ می‌دهد تا آن محصول را صاف و نرم کند. در طول درمان، شخص کاملاً هوشیار است. به فرد آینه داده میشود تا هنگام تکمیل درمان نتایج آن را مشاهده کند.
پس از درمان: باید از لمس کردن یا کاربرد مواد آرایشی روی ناحیه درمان به مدت 6 ساعت خودداری کنید تا از ایجاد عفونت پیشگیری شود. دستورالعمل‌های خاص پس از درمان در روز درمان توسط پزشک به شخص ارائه میشود.
نتایج بلافاصله قابل مشاهده خواهد بود و به مدت 6 -12 ماه ماندگار است. از آنجایی که نتایج نسبتاً موقت هستند، می‌توان همچنان با تغییرات صورت در طول زمان اصلاحاتی روی آن انجام داد تا ظاهر طبیعی شخص همیشه حفظ شود.
میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ یکی دیگر از درمان‌هایی است که به شما کمک می‌کند ظاهر جوان و با طراوت خود را دوباره بدست آورید. میکرونیدلینگ بدن را تحریک می‌کند تا پوست سالم‌تر و محکم‌تری ایجاد کند که رفع چین و چروک را نیز در پی دارد.
لیزر لایه بردار پوست
لیزر فرکشنال غیرسایشی لایه بردار، یکی از درمان‌هایی است که گاهی اوقات برای بهبود ظاهر خط اخم و چین و چروک صورت بکار می‌رود. لیزرها تولید کلاژن تازه و فیبرهای کشسانی را در لایه‌های عمیق پوست تحریک کرده، چین و چروک را برطرف می‌کنند و کمک می‌کنند که پوست ظاهر جوانتر و شاداب‌تری داشته باشد.
محصولات مراقبت از پوست
تعداد زیادی محصولات مراقبت از پوست وجود دارد که می‌تواند به تنهایی یا همراه با دیگر درمان‌هایی که در مطب انجام میشود، به کاهش خط اخم و چروک‌های صورت کمک کند.
جراحی لیفت صورت
پرهزینه‌ترین و پرخطرترین راه برای رفع چین و چروک صورت، جراحی لیفت صورت است. لیفت صورت نوعی جراحی زیبایی است که پوست صورت و گردن را سفت می‌کند.
این جراحی‌ها هنگامی که موفقیت‌امیز باشند، نتایج دائمی دارند. گرچه هنگامی که لیفت صورت تمام میشود، تشخیص اینکه ظاهر فرد پس از جراحی چگونه به نظر می‌رسد، سخت خواهد بود.
عوارض نهانی دیگری که باید در نظر گرفته شود، شامل:
- با گذشت زمان امکان دارد که چین و چروک دوباره ایجاد شود
- خطر عفونت در جراحی لیفت صورت وجود دارد
- لیفت صورت نیاز به چندین هفته دوران بهبودی دارد
- در مقایسه با دیگر روش‌های درمانی، هزینه بالاتری دارد.
درمان‌های خانگی
اگرچه بسیاری از افراد به درمان‌هایی مانند تزریق بوتاکس برای رفع خط اخم رو می‌آورند، اما راه‌های ساده‌ای نیز وجود دارد که می‌توان بدون تزریق برای کاهش خط اخم انجام داد:
- رژیم غذایی سالم شامل مقدار زیادی آب داشته باشید. آبرسانی مناسب به بدن در مقابل چین و چروک از پوست محافظت می‌کند. همچنین مکمل‌های حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مصرف کنید تا به هیدراته شدن پوست کمک کند.
- به اندازه کافی بخوابید تا ترمیم پوست به خوبی انجام شود. به پشت بخوابید. خوابیدن روی شکم می‌تواند باعث کشیدگی پوست شده و منجر به خط اخم شود.
- روزانه از ضدآفتاب روی صورت استفاده کنید. فراموش نکنید که اشعه UV آفتاب حتی در روزهای ابری و در طول زمستان نیز وجود دارند. از عینک آفتابی استفاده کنید. عینک آفتابی نه تنها از در هم کشیدن چشم‌ها جلوگیری می‌کند، بلکه از پوست اطراف چشم نیز محافظت می‌کند.
- حداقل سه بار در روز به صورت خود مرطوب کننده بزنید. از مرطوب کننده مورد علاقه خود استفاده کنید. پوست بین چشم‌ها و ابروها نیز فراموش نکنید.
- چند بار در هفته پوست صورت را پاکسازی کنید. سعی کنید از اسکراب لایه‌بردار مورد علاقه خود برای پاکسازی سلول‌های مرده پوست استفاده کنید.
درمان‌های خانگی برای رفع خط اخم
درمان‌های خانگی زیادی برای رفع خط اخم وجود دارد. اگرچه آنها به‌طور بالینی مورد آزمایش قرار نگرفته یا از نظر پزشکی تائید نشده‌اند، اما افراد زیادی هستند که به قدرت درمان‌های خانگی که شامل موارد زیر است، باور دارند:
- قرار دادن سفیده تخم مرغ در خط اخم بین چشم‌ها / ابروها
- قرار دادن ترکیبی از عسل، آب لیموترش و مایع درونی کپسول ویتامین E به مدت ده دقیقه
- چند قطره روغن نارگیل یا روغن بادام شیرین را هر شب قبل از خواب روی خط اخم ماساژ دهید
- مصرف دو تا چهار قاشق غذا خوری روغن بذر کتان در روز
- استفاده از ماسک آووکادوی پوره شده به مدت 20 دقیقه
رفع خط اخم با ورزش
برای داشتن پیشانی صاف نیاز است که عضلات پیشانی را روزانه ورزش دهید.
کف دست چپ را روی قسمت چپ پیشانی قرار دهید. در حالی که پوست را با دست چپ محکم نگه می‌دارید، کف دست راست را در قسمت راست پیشانی فشار دهید و آن را بصورت دایره‌وار و با ماساژ در جهت عقربه‌های ساعت حرکت دهید.
پس از دو دقیقه، دست راست را در جای خود نگه دارید و سمت چپ پیشانی را در جهت حرکت خلاف عقربه‌های ساعت به مدت دو دقیقه ماساژ دهید.
این روند را سه بار و برای هر طرف به مدت شش دقیقه تکرار کنید.
درمان‌های رفع خط اخم
توجه به این نکته اهمیت دارد که اکثر درمان‌های خانگی مورد آزمایش قرار نگرفته و قابل اعتماد نیستند.
در ادامه به چندین روش درمانی زیبایی برای رفع خط اخم اشاره می‌کنیم:
چگونه خط اخم را کاهش داده و از آن پیشگیری کنیم
بهترین راه جهت پیشگیری از خط اخم، این است که تدابیر پیشگیری را هر چه سریع‌تر شروع کنید، قبل از اینکه این خطوط ظاهر شوند.
اگر به‌طور ژنتیکی در معرض بروز این نوع چروک هستید، بهتر است که چند روش پیشگیری زیر را در نظر داشته باشید:
- مقدار زیادی آب بنوشید
- رژیم غذایی سرشار از فیبر و آنتی‌اکسیدان مصرف کنید
- از مصرف سیگار بپرهیزید
- عینک آفتابی بزنید
- روزانه از ضد آفتاب بخصوص در ناحیه صورت استفاده کنید
- صورت را مرطوب نگه دارید
- به پشت بخوابید
می‌توانید حالات صورت را محدود کنید، اما اگر احساس می‌کنید که اینکار روی کیفیت زندگی شما تأثیرگذار است، – آن را انجام ندهید.
واقعیت این است که ژنتیک، جاذبه زمین، رژیم غذایی و سبک زندگی شخص تأثیر زیادی (بیشتری) بر تشکیل خط اخم نسبت به پرهیز از بروز حالات صورت دارد.
سؤالات متداول
بهترین روش درمانی برای خط اخم چیست؟
تزریق بوتاکس و تزریق ژل رایجترین روش درمانی برای خط اخم است
چگونه می‌توان خط اخم را به‌طور دائم برطرف کرد؟
اصولاً هیچ روش درمانی دائمی برای خط اخم وجود ندارد. با این حال، راه‌هایی وجود دارد که نتایج دلخواه را برای ماه‌ها و حتی سال‌ها ایجاد می‌کنند.
خط اخم از چه سنی ایجاد میشود؟
ممکن است از حدود سن 25 سالگی خط اخم و چروکها ظاهر شوند، گرچه رژیم غذایی و عادات زندگی میتوانند نقش مهمی در ایجاد و ظاهر خط اخم داشته باشند.
